Cyberpesten

Wat is cyberpesten?

Cyberpesten of digitaal pesten is het pesten via internet of telefoon, dit gebeurt veel via msn, hyves, facebook en twitter. Er worden dan gemene berichten naar iemand gestuurd. Dit pesten kan anoniem en heeft vrijwel geen getuigen en daardoor voelt het slachtoffer zich heel machteloos en angstig.

Vormen van cyberpesten
Veel voorkomende vormen zijn:
- Via social media berichten versturen
- Via de e-mail
- Gemene sites maken over iemand
- Via msn berichten
- Msn-accounts hacken
- Het plaatsen van een poll (bijv. cijfer van 1 tot 10 op lelijkheidsschaal)
- Een blog schrijven over iemand
- Chatrooms
- Sms
- Foto’s en filmpjes op internet plaatsen

Waarom is cyberpesten ’populair’?

Het is vooral populair omdat het de waan geeft dat je iemand anoniem kan pesten. Als jij een mailadres aanmaakt waar jij je naam niet in vermeld dat kun je iemand nare mailtjes sturen zonder dat diegene weet dat jij erachter zit. Ook is er een snelle en makkelijke manier toegang tot internet, zodoende wordt er sneller digitaal gepest. Iedereen heeft immers toegang tot internet en mobiele telefoon. Cyberpesten komt ook veel voor omdat de pakkans heel klein is, er wordt weinig tot nooit ingegrepen. Dit heeft waarschijnlijk ook te maken met de anonimiteit.

Gevolgen van cyberpesten
De gevolgen van cyberpesten kunnen zowel psychisch als fysiek zijn. Hieronder een lijstje:
- Depressieve klachten
- Angst
- Bedplassen
- Buikpijn
- Slaapproblemen
- Vermoeidheid
- Gespannenheid
- Moeite met sociale contacten

De gevolgen van cyberpesten kunnen zelfs tot in de volwassenheid doorgaan. En de depressieve klachten kunnen zelfs leiden tot zelfmoord. Het stukje hieronder illustreert dat:

Zelfdoding Duitse jongen (13) na pesterijen via Facebook. Een 13-jarige jongen in Duitsland die gepest werd, heeft zich na het lezen van een kwetsende opmerking op Facebook voor de trein gegooid. Joel zou samen met zijn beste vriend naar een autotreffen gaan, toen hij vooraf even zijn Facebook-pagina checkte. Tot zijn grote ontzetting zag hij hoe iemand 'Joel, je bent een homo' op zijn pagina geschreven had. De knul liep na het lezen van de boodschap het huis van zijn vriendje uit, recht naar de spoorweg, en ging op de sporen liggen. De 13-jarige jongen was eerder al het mikpunt van spot, onder meer omwille van zijn gewicht en kleren. "Ik wist dat mijn zoon gepest werd, maar ik had geen idee dat het zo erg was", aldus zijn moeder. De vrouw wil ouders bewustmaken van de gevaren van pesten op Facebook. "Het heeft mijn zoon gebroken", aldus de Duitse. "Voor jongeren is wat er op internet en Facebook gebeurt heel belangrijk", aldus Thomas Knüwer, expert sociale media. "De gevolgen van een 'domme uitspraak' op Facebook zijn groter dan die op een speelplaats." (HBvL 15/02/2011)

Wat als een leerling digitaal gepest wordt door iemand die niet bij jullie op school zit?
Wanneer een leerling gepest wordt, kan deze de pesterijen het beste negeren, niet op reageren. Als er geen respons komt is de lol er vaak snel af. Als een account van een leerling gehackt is dan moet het wachtwoord veranderd worden. Staan er foto’s of filmpjes op internet zonder dat de leerling er toestemming voor heeft gegeven dan kun je contact opnemen met de beheerder van de site en vragen of de foto’s of filmpjes er per direct afgehaald kunnen worden. Krijg je hier geen reactie op dan is het beste om naar de politie te gaan. Print dan wel de pagina met de foto’s of filmpjes uit, dit dient als bewijs materiaal. Dit geldt voor alles, dus ook voor bijvoorbeeld gevoerde msn gesprekken waarin iemand gepest wordt of pest mailtjes. Een leerling voelt zich snel als een klikspaan wanneer het om het vertellen van pesterijen gaat. Het is belangrijk dat je de leerling op het hart drukt dat het niet hun schuld is en dat zij dit niet hebben uitgelokt. Stimuleer de leerling om met zijn of haar ouders te gaan praten, desnoods met jou als leraar erbij.

Wat als een leerling digitaal gepest wordt door iemand die wel bij jullie op school zit?

Stap 1 - De klacht Een leerling of ouder komt naar je toe, er worden vervelende mails gestuurd, de dader is onbekend (al zijn er meestal wel vermoedens). Dan moet je proberen zoveel mogelijk materiaal te verzamelen, het betreffende mailtje (of mailtjes), msn gesprekken (deze kunnen opgeslagen worden, zie Bescherming) en evt. de sms'jes. Deze kun je eerst even rustig door lezen, het kan namelijk voorkomen dat een mailtje helemaal niet zo gemeen bedoeld is. Over e-mail kan je geen gevoelens overbrengen, je ziet er geen gezicht bij.

Stap 2 - De bron Wordt de leerling ook in de klas gepest? Of is het een buitenbeentje? In dat geval zal de bron meestal binnen de klas zitten. Ook binnen de school (parallel klas, of hogere klas) is mogelijk.

Stap 3 - Informatie en bewijs Probeer zoveel mogelijk bewijsmateriaal te verzamelen, vraag de leerling om de mailtjes uit te printen en in zijn of haar inbox te bewaren. Deze kunnen later door de politie worden gebruikt om de afzender te achterhalen. Hetzelfde geldt voor msn en sms.

Stap 4 - Gesprek met de ouders Bij deze stap ga je met de ouders praten en volg je eigenlijk het gewone pestprotocol wat ze bij jou op school hebben.

Stap 5 - Gesprek met de klas Vertel in de klas dat er iemand vervelende mails ontvangt, laat duidelijk merken dat het kind dat gepest wordt dit heel vervelend vindt, als het een uit de hand gelopen grap was, dan stoppen de meeste kinderen wel met het versturen. Bespreek met de hele klas waarom het zo erg is om online gepest te worden (je ziet niet wie het is, kan je niet verweren). Vertel ze dat alleen de grootste lafaards via het internet pesten.

Stap 6 - indien bron bekend / binnen de school Als de bron van het pesten nu bekend is, kun je het pestprotocol van jouw school volgen. De pester kan snel worden gestraft en de hele klas moet een aantal lessen krijgen over verantwoord internetgebruik.

Tips
Om cyberpesten te voorkomen kun je de volgende dingen doen in de klas:
- Zorg dat je te allen tijde kunt zien wat de leerlingen doen op de computer
- Maak een internet protocol
- Praat met de leerlingen over internet, met name de positieve kanten
- Verdiep je in het internet, met name de social media
- Laat de leerling eens een les geven over zijn of haar internetgedrag